Dylatacja budynków to ważny element konstrukcyjny – choć niewielki i niemal niewidoczny, to ma on kluczowe znaczenie dla trwałości i bezpieczeństwa naszych domów. Właśnie dlatego, podczas planowania i późniejszych prac budowlanych należy tyle samo uwagi, co pozostałym aspektom poświęcić odpowiedniemu umiejscowieniu i zastosowaniu dylatacji. W dalszej części artykułu dowiesz się dlaczego dylatacja jest niezbędna, jakie są jej rodzaje oraz jakie produkty można zastosować do skutecznej i profesjonalnej realizacji tego procesu.
Co to jest dylatacja?
Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest dylatacja. Jest to zastosowanie odpowiednich szczelin lub elementów elastycznych pomiędzy danymi elementami konstrukcyjnymi, które pozwolą na swobodne ruchy i naturalnie zachodzące zmiany wymiarów budynku. Wyróżniamy kilka rodzajów dylatacji. Każda z nich dopasowana jest do konkretnych obszarów budynku i odpowiada za niwelację jego innych ruchów. Najczęściej stosowane rodzaje dylatacji to:
- dylatacja pionowa – umożliwia ona kompensację ruchów wzdłużnych, które występują w płaszczyźnie pionowej. Wykorzystuje się ją między innymi na elewacjach budynków, gdzie ruchy związane z zmianami temperatury i osiadaniem konstrukcji mogą powodować pęknięcia.
- dylatacja pozioma – pozwala na kompensację ruchów poziomych. Wynikają one głównie z różnic temperatur (np. między dniem i nocą lub między poszczególnymi porami roku), osiadania gruntu lub obciążeń konstrukcyjnych. Stosowana jest przede wszystkim w stropach, posadzkach oraz miejscach, gdzie występują przejścia między różnymi elementami budynku, np. między murami nośnymi a elementami wykończeniowymi.
- dylatacja poziomo-pionowa – stosuje się ją wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia ruchów zarówno wzdłużnych, jak i pionowych. Najlepszym przykładem może być dylatacja wokół okien, gdzie zmiany temperatury (pomiędzy wewnętrzną i zewnętrzną stroną budynku) generują ruchy konstrukcyjne w pionie (dylatacja pionowa), jak i poziomie (dylatacja pozioma).
Dlaczego trzeba robić dylatację budynków?
Powyższe opisy niejako odpowiadają na to pytanie, ale warto doprecyzować wytłumaczenie tego zagadnienia. Dylatacja budynków jest konieczna przede wszystkim ze względu na wpływ, jaki mają na nie czynniki zewnętrzne i wewnętrzne i jakie ruchy są przez to generowane. Naturalne zmiany wymiarów budynków i ich części są niewielkie, niemal niewidoczne gołym okiem, ale sprawiają, że nieustannie on pracuje. Wpływ na to mają między innymi zmiany temperatury, wilgotność, obciążenia konstrukcyjne czy osiadanie gruntu. Bez zastosowania odpowiednich rozwiązań dylatacyjnych, każdy z tych czynników może doprowadzić do powstawania niebezpiecznych naprężeń i finalnie do pęknięć w budynku, np. na elewacji, ścianach, podłogach czy stropach.
Na co zwrócić uwagę, wykonując dylatację budynku?
Przede wszystkim na znajomość tego zagadnienia przez ekipy budowlane i wykończeniowe. Jeśli są profesjonalistami, będą umieli dokładnie odwzorować wytyczne z projektu, zachowując niezbędne szczeliny dylatacyjne w odpowiednich miejscach budynku. Poza fachowym wykonawstwem warto zwrócić uwagę na zastosowanie produktów budowlanych o wysokiej jakości. To one mają zapewniać skuteczną i trwałą ochronę przed skutkami ruchów konstrukcyjnych, dlatego warto poświęcić czas na ich porównanie i zaznajomienie się ze specyfikacją. Jakie produkty najczęściej stosuje się przy tworzeniu dylatacji?
- Listwy dylatacyjne do elewacji – to elastyczne profile, które montuje się wzdłuż połączeń między elewacją a pozostałymi elementami budynku, np. oknami czy drzwiami. Listwy dylatacyjne do elewacji muszą być wykonane z wytrzymałych materiałów, całkowicie odpornych na działanie czynników atmosferycznych. Jednocześnie muszą być na tyle elastyczne, by umożliwić ruchy budynku. Warto wybrać listwy dylatacyjne dobrej jakości, ponieważ zapewniają one optymalną ochronę przed pęknięciami elewacji, dbając również o estetyczny wygląd budynku.
- Listwy dylatacyjne do tynków – zasada ich działania jest podobna do wcześniej opisywanych listew. Zmienia się tylko miejsce ich zastosowania na to, gdzie tynk łączy się z innymi elementami budynku. Odpowiednio wkomponowane w szczeliny dylatacyjne, pomagają zapobiegać pęknięciom i odspajaniu się tynku. Listwy dylatacyjne do tynków są dostępne w różnych rozmiarach i kolorach, co umożliwia dopasowanie ich do kolorystyki różnych budynków.
Zwróć uwagę na stosowane przez ekipę budowlaną materiały, dbając o ich jakość, wytrzymałość i pewność źródła, z jakiego pochodzą. Masz wtedy pewność, że będą spełniać swoją funkcję przez długie lata.
